TOESPRAAK FNP-RAADSLID JELTSJE PIERSMA
Beste aanwezigen.
Wij staan hier in Wijckel bij het graf van Jeen Hornstra om hem en alle slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog 1940-1945 te herdenken. Mannen, vrouwen en kinderen die gevallen zijn in deze oorlogsjaren. Er is veel geweld gepleegd door de bezetters maar ook door de verraders. Wij leven en staan hier in vrijheid zonder oorlog, maar dichtbij en veraf leven mensen in 2023 nog altijd in oorlog. Denk aan de mensen in Oekraïne en Sudan en andere oorlogsgebieden op deze wereld die niet meer in vrijheid kunnen leven in hun eigen land. Wij zien en wij lezen dat mensen in nood op de vlucht zijn en zowel mannen als vaders die achterblijven om te vechten. Wij zien vreselijke beelden van onrecht; wij denken aan alle mensen die gevallen zijn voor deze zinloze oorlog! Leven in een oorlog laat diepe sporen van verdriet achter. Leven met oorlog maakt indruk op individuen, families en maatschappij. Wij vangen hier in 2023 weer mensen op die op de vlucht zijn voor het oorlogsgeweld. Zij zoeken hier veiligheid.
In de oorlog van 1940-1945 werden in Wijckel al veel vluchtelingen opgevangen; bijvoorbeeld bij Theo Faber en tuinderij Hofman. Bij Hofman waren er soms 18 onderduikers. Mensen in deze omgeving waren/zijn sterk en voel(d)en het als een plicht om mensen op te vangen. Dankbaar dat het gedaan is, dit heeft veel levens gered.
Wij staan hier bij het graf van Jeen Hornstra. Zijn leven is niet gered. Deze boer uit Wijckel had geen relatie met het verzet. Maar hij kreeg van zijn neef Louw Wildschut een verzoek om voor 1 nacht wapens van wapendroppings op te slaan in zijn boerderij. Door een dikke steen als herkenningspunt vooraan bij zijn boerderij werd Hornstra gearresteerd en naar de gevangenis Crackstate in Heerenveen gebracht. Die steen ligt nu voor het huis van Sjoerd Wildschut. Zijn familie heeft Jeen Hornstra nooit weer gezien.
Op 17 maart 1945 werden 10 mannen uit deze gevangenis gehaald en naar Doniaga gebracht. Hier zijn al 10 mannen – waaronder Jeen Hornstra – doodgeschoten. Wat een drama en wat een verdriet. 44 jaar is Jeen Hornstra geworden! Jeen Hornstra is één van die miljoenen slachtoffers die omgekomen zijn door waanzin die we de Tweede Wereldoorlog noemen. Dat willen wij nooit weer !! en mogen wij niet vergeten en daarom herdenken wij deze Tweede Wereldoorlog.
Verhalen over deze Tweede Wereldoorlog moeten vertelt/overgedragen worden aan de volgende generaties. Stil staan bij gerechtvaardigdheid, een vreedzame maatschappij. Een grote opdracht die versleuteld ligt in allerlei kleine zaken; hoe gaan we met elkaar om!!! Laat eenheid en vrijheid het onderpand zijn van geluk zodat hun offer niet tevergeefs gewest is “rust in vrede”.
Tijd van herdenking,
Tijd van bezinning.
Wens van “nooit weer”
is niet te geloven.
Als de wereld
Ons iedere dag tegenkomt
Vieren wij onze vrijheid
Hopend voor lange tijd
Zeer doet het verleden.
TASPRAAK FNP-RIEDSLID JELTSJE PIERSMA.
Bêste oanwêzigen.
We steane hjir yn Wikel by it grêf fan Jeen Hornstra om him en alle slachtoffers fan de Twadde Wrâld oarloch 1940-1945 te betinken. Manlju/froulju en bern dy’t fallen binne yn dizze oarlochsjierren. Der is in protte geweld west troch de besetters, mar ek troch ferrieders.
Wy libje en steane hjir yn frijheid sûnder oarloch mar tichteby en fierôf libje minsken yn 2023 noch altyd yn oarloch. Tink oan minsken yn ‘e Oekraïne/Sûdan en oare oarlochsgebieten yn ‘e wrâld, dy’t net mear yn frijheid libje kinne yn harren eigen lân. We sjogge/lêze dat minsken yn need op ‘e flecht binne, mannen/heiten dy’t efter bliuwe om te fjochtsjen. We sjogge groulike bylden fan ûnrjocht; we tinke oan alle minsken dy’t fallen binne foar dizze sinleaze oarloch! Libje yn in oarloch lit djippe spoaren fan fertriet efter. Libje mei oarloch hat ynpakt op yndividuën, famyljes en de maatskippij. We fange hjir yn 2023 wer minsken op dy’t op ‘e flecht binne foar it oarlochsgeweld. Sy sykje hjir feilichheid.
Yn de oarloch fan 1940-1945 waarden yn Wikel ek in protte flechtlingen opfongen; Joadske en oare flechtlingen; bygelyks by Theo Faber en by Túnker Hofman. By Hofman wiene somstiden wol 18 ûnderdûkers. Minsken yn dizze omjouwing wiene/binne sterk en fielden/fjille it as plicht om minsken op te fangen. Tankber dat dit dien is, dit hat protte libbens rêden!
We stean hjir by it grêf fan Jeen Hornstra. Syn libben is net rêden. Dizze Wikeler boer hie yn de oarloch gjin relaasje mei it ferset. Mar hy krige fan syn neef Louw Wildschut in fersyk om foar 1 nacht wapens fan wapendroppings op te slaan yn syn buorkerij. Troch de dikke stien foaroan by syn pleats waard Hornstra as herkenning arresteard en nei de finzenis Crackstate yn ’t Fean brocht. Dy stien leit no by Sjoerd Wildschut foar syn hús. Syn famylje hat Jeen Hornstra nea wer sjoen!
Op 17 maart 1945 waarden 10 mannen fan dizze finzenis út nei Dunegea brocht; dêr binne alle 10 mannen wêrûnder Jeen Hornstra dea sketten. Wat in drama en wat in fertriet. 44 jier is Jeen Hornstra wurden! Jeen Hornstra is ien fan de miljoenen slachtoffers dy’t omkommen binne, troch waansin dy’t we de Twadde Wrâldoarloch neame. Soks wolle we nea wer !! en meie we net ferjitte en dêrom betinke we dizze Twadde wrâldoarloch.
Ferhalen oer dizze tweede wrâldoarloch moatte fertelt/ oerdroegen wurde oan folgjende generaasjes. Stil stean by rjochtfeardigens, in freedsume maatskippij. In grutte opdracht die fersleutelt leit yn allegearre lytse saken; hoe gean we mei inoar om!!! Lit ienheid, en frijheid it ûnderpand fan gelok wêze; sadat harren offer net om ‘e nocht west is” “rêste yn frede”.
Tiid fan betinking,
tiid fan besinning.
Winsk fan ‘nea wer’
is net te leauwen.
As de wrâld
ús eltse dei tsjinkomt
fiere wy ús frijheid
hoopjend foar lang
sear docht it ferline.
